Covid-19 Salgınına Karşı Hastalarımıza Güncel, Bilimsel ve Pratik Bilgiler 3

Covid-19 virusu hakkında yeni bilgiler edindikçe tedavide olduğu gibi korunma yöntemlerimiz de gelişiyor ve değişebiliyor.

Herkes maske takmalı mı?

Covid-19 salgınından korunmada, özellikle salgının yayılmasını azaltmada basit cerrahi maskelerin toplumda, kalabalık ortamda herkes tarafından kullanılmasının yararlı olabileceği artık bilim çevrelerince kabul ediliyor.

Yakın zamana dek, yeni Corona virusun damlacık yoluyla yakın çevredeki kişilerden bulaştığı ve bu damlacıkların ağırlıkları nedeniyle havada asılı kalamayıp yere düştüğü biliniyordu. Oysa yapılan yeni araştırmalar yine ağızdan yayılan daha küçük, “mikro aerosol” adı verilen parçacıklar içinde de virusun bulunabileceğini ve bu daha küçük damlacıkların havada asılı kalarak daha uzak mesafelere taşınabileceğini gösterdi.

Hem bu nedenle hem de toplumda virus taşıyan kişilerin (hasta olması şart değil; sadece taşıyıcı da olabilirler) sıklığının artması sebebiyle cerrahi maske kullanımı A.B.D. Center for Disease Control ve Dünya Sağlık Örgütü tarafından kamuya açık ortamlarda tavsiye edilmekte. 

Tavsiyeler neden sık değişiyor?

Değişen öneriler bizleri şaşırtmamalı; kafamız karışmamalı. Virus her yönüyle yeni ve bilinmeyeni çok. Bilgiler arttıkça korunma ve tedavi yaklaşımlarının da değişmesi kaçınılmazdır. Tıp bilimsel bilgiyle hareket eder; örnekleri sayısızdır.  

Hemen bir örnek vermek gerekirse hastalarımızın bize çok sık sorduğu soru hipertansiyon rakamlarının neden hep değiştiğidir? Gerçekten de örneğin 20 yıl önce “hipertansiyon”  tarifi farklıydı; o zamanlar normal kabul ettiğimiz değerleri bugün “yüksek tansiyon” olarak tedavi etmemiz gerektiğini biliyoruz. Sebebi ise 20 yıl önceki toplam kalp riskimiz daha azdı; obezite daha azdı; şeker hastalığı daha azdı; daha çok hareket ediyorduk; hareketsizlik daha azdı; stres belki daha azdı. Bu nedenle bugünkü araştırmalar 20 yıl öncesinin “normal” kabul ettiğimiz tansiyon değerleri bugünkü şartlarda kalbimiz için tehdit olduğunu ortaya çıkardığı için artık tedavi etmemiz gerekiyor. 

Tekrar Covid-19’a dönersek yine de en doğru ve en kanıtlanmış yöntemin aslında sosyal izolasyon olduğunu bir kez daha hatırlamamızda yarar var.

Bu yazı 03.04.2020 tarihi ile günceldir.

Prof. Dr. Ali Serdar Fak

www.aliserdarfak.com